2.1 ℃
Met Guess Who's Coming to Dinner Too? voegt kunstenaar Patricia Kaersenhout een nieuw perspectief toe aan het iconische werk The Dinner Party (1974-1979) van Judy Chicago. Dit werk wordt gezien als een van de belangrijkste feministische werken en biedt 39 markante historische vrouwen een plek aan tafel. Kaersenhout bouwt voort op dit concept en selecteert zestig zwarte vrouwen en vrouwen van kleur, die in de geschiedschrijving vaak zijn genegeerd, over het hoofd gezien en buitengesloten. De installatie bestaat uit vier delen waarvan elk museum een deel opneemt in zijn collectie. De vier deelversies kunnen zelfstandig worden tentoongesteld of tot een grotere tafel in elkaar worden geschoven.
De vrouwen komen van over de hele wereld, van Mexico tot Angola, uit verschillende tijdperken: van 1370 voor Christus tot nu. Zij hebben gemeen dat hun verhalen geen deel uitmaken van de 'officiële' geschiedenis, maar veelal overgedragen zijn via legendes, mythologieën, en mondelinge overlevering. Het zijn verhalen die van kracht, moed, verzet, leiderschap, liefde, schoonheid en zorgzaamheid getuigen. De verhalen zoomen in op vrouwen die parallel aan machtsstructuren opereren, vaak gedwongen in de marge. De vrouwen worden aan tafel gesymboliseerd door glaswerk en geborduurd tafellinnen. Samen met lokale gemeenschappen van de vier musea worden de namen op het tafellinnen geborduurd. Zo borduren de deelnemers samen aan een versie van de installatie. Gemeenschapsgevoel, empowerment en het gesprek over ongeziene vrouwen is voor Kaersenhout een belangrijk onderdeel in dit co-creatieproces. De tientallen handgeblazen glazen kommen, schalen en bokalen, geproduceerd door Vrij Glas Zaandam, staan voor uitwisseling en saamhorigheid.
Enkele voorbeelden van moedige en heldhaftige vrouwen zijn koningin Nanny van Jamaica die als Marron leider in de 18e eeuw Nannytown stichtte voor tot slaaf gemaakte mensen die van de plantages waren gevlucht. Of de Afro-Amerikaanse transgenderrevolutionair en homorechtenactivist Marsha P. Johnson die streed tijdens de Stonewall Riots in New York (1969) tegen het lastigvallen en arresteren van mensen uit de homogemeenschap. Ook Lilian Ngoyi die zich inzette als anti-apartheid leider en actief was bij de Women's League van het African National Congress en de Federation of South African Women krijgt een plek aan Kaersenhouts tafel.
Patricia Kaersenhout: 'Het werk dat ik maak is nooit ter meerdere eer en glorie van mijzelf. Ik zie mijzelf als een dienend medium, waarmee ik bedoel dat ik het belangrijk vind om geschiedenissen die weggevaagd zijn door middel van kunst bij een groter publiek onder de aandacht te brengen. Hiermee hoop ik een bijdrage te leveren om een completer en eerlijker beeld van geschiedenissen anders dan de westerse te geven. Dankzij de aankoop Guess Who's Coming to Dinner Too? worden de verhalen van de vrouwen aan tafel in het Nederlands curriculum opgenomen.
ANDERE PERSPECTIEVEN IN MUSEA
De vier musea geven met de gezamenlijke aankoop van Guess Who's Coming to Dinner Too? het signaal af dat zij meer onbekende, nieuwe en andere stemmen en verhalen een plek willen geven in de geschiedenis. Door het werk op te splitsen en te verspreiden over het land krijgen deze heldinnen van verzet een groot platform. Deze verhalen kunnen gesprekken verder op gang brengen, bijvoorbeeld over de relatie tussen zwart en wit, het koloniale verleden en de hedendaagse verwerking daarvan. Het Frans Hals Museum presenteert één van de delen t/m 2 januari 2022 in de tentoonstelling Who is she? Portretten vertellen in Frans Hals Museum Hal aan de Grote Markt 16 in Haarlem.
Directeur Ann Demeester: 'Guess Who's Coming to Dinner Too? van Patricia Kaersenhout is sociaal, monumentaal, krachtig en verleidelijk tegelijkertijd. Het vangt de maatschappelijke tijdsgeest als geen ander en laat ons op een andere manier naar de geschiedenis kijken. De tafel is een eerbetoon aan vrouwen die we in het Westen niet altijd hebben gezien en maakt zichtbaar dat er niet één maar meerdere geschiedenissen zijn. Aan en rondom deze tafel zal worden gevierd en gefeest. Ook nodigt de tafel uit tot levendige gesprekken over racisme, het slavernijverleden en de rol van de vrouw, zoals nu in onze tentoonstelling Who is she? Portretten vertellen. Dit bijzondere werk verdient een plek in de kunstcanon van Nederland en ik ben zeer verheugd dat dit ook mogelijk wordt door deze gezamenlijke aankoop.'
MET STEUN VAN
Deze unieke aankoop voor de Collectie Nederlands kunstbezit is mogelijk gemaakt met genereuze steun van het Mondriaan Fonds en de Vereniging Rembrandt (mede dankzij de jaarlijkse bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds, haar Titus Fonds en haar Desirée Lambers Fonds). Het Frans Hals Museum wordt hierbij ook gesteund door de Vrienden Loterij en Vereniging van Vrienden van het Frans Hals Museum.
Directeur Vereniging Rembrandt, Fusien Bijl de Vroe: 'Met deze installatie bouwt Patricia Kaersenhout voort op een iconisch kunstwerk, en laat zij zien wat er zo'n vijftig jaar later in de maatschappij speelt. Dankzij deze gezamenlijke aanwinst kan dat verhaal nu door maar liefst vier musea voor het voetlicht worden gebracht.'
Directeur Mondriaan Fonds, Eelco van der Lingen: 'Deze aankoop door vier musea is een werk dat reflecteert op een lange geschiedenis, maar het is vooral een werk dat een nieuwe toekomst mogelijk maakt.'
