UTRECHT - Alle Utrechtse gemeenten hebben een sluitende begroting voor 2025 vastgesteld. Hierdoor blijven de 26 gemeenten onder het lichte (repressieve) toezicht van de provincie vallen. Veel gemeenten hebben deze sluitende begroting alleen kunnen bereiken door te bezuinigen. In totaal bedragen deze bezuinigingen voor 2025 ruim 50 miljoen euro. Wel blijven er zorgen over de financiële toekomst. Vooral de kosten in het sociaal domein zijn daarvan de oorzaak en die zullen naar verwachting de komende jaren verder oplopen.
Om voor het repressieve toezicht in aanmerking te komen is een sluitende jaarbegroting voldoende. Dat is wettelijk zo bepaald. Dat neemt niet weg dat er zorgen zijn over de financiële toekomst van de gemeenten. Voor de jaren na 2025 hebben de gemeenten samen meer dan 100 miljoen euro bezuinigd. In de grafiek is duidelijk te zien dat ondanks deze bezuinigingen de verwachte tekorten voor 2026 en verder onverminderd groot blijven. De oorzaak ligt, naast de stijgende uitgaven in het sociaal domein, ook in het feit dat het Rijk de uitkeringen voor de gemeenten in 2026 met ruim 2 miljard euro verlaagd. Deze verlaging, het ravijnjaar, is overduidelijk zichtbaar in alle 26 begrotingen van de Utrechtse gemeenten.
Financiële toekomst
Om ook in 2026 en de daarop volgende jaren weer een sluitende begroting vast te kunnen stellen zullen gemeenten op korte termijn maatregelen moeten treffen. In de brieven aan de gemeenten is nadrukkelijk geadviseerd om deze uiterlijk in de komende kader- of perspectiefnota vast te stellen.
Gedeputeerde financieel toezicht Has Bakker: "De rol van ons als toezichthouder is ook signalerend in de bredere zin. We constateren dat veel gemeenten, ondanks bezuinigen, nog steeds meerjarige tekorten presenteren. Deze ontwikkeling zien we al enige tijd aankomen en die is zorgelijk. In de toezichtbrieven die we hebben gestuurd geven we aan begrip te hebben voor de financiële uitdagingen. Gelukkig zien we dat gemeenten al hard aan de slag zijn met maatregelen. In IPO (Interprovinciaal Overleg)-verband zetten wij ons in om ervoor te zorgen dat gemeenten voldoende middelen van het Rijk krijgen om hun taken goed uit te kunnen voeren."
Vervolg
De brieven aan gemeenten zijn op 19 december 2024 verzonden. Zij worden in de tweede helft van februari gepubliceerd op de website van de provincie Utrecht.