UTRECHT - Op de Mariaplaats is woensdag 8 november de nieuwe Loertoeter onthuld door gemeente Utrecht. Hiermee is de oude Loertoeter, die er alweer 40 jaar stond, vervangen. Via de Loertoeter kijken voorbijgangers de ‘slokop’ in. Een oude sloot, die bijna 500 jaar geleden aan de bovenkant is dichtgezet en daardoor al eeuwen onder de grond ligt. Bij de nieuwe Loertoeter is de vorm van een periscoop behouden, maar is er ook gebruik gemaakt van 3D-technieken.


“Voorbijgangers duiken nu virtueel ondergronds en krijgen vervolgens een mooie impressie te zien van de Mariaplaats in de middeleeuwen”, aldus Rachel Streefland, wethouder Erfgoed.

Op de plek van de huidige Mariaplaats lag in de middeleeuwen de ‘immuniteit’ van Sint-Marie. Dit was een afgesloten terrein rond de Mariakerk. Midden in de immuniteit lag de slokop. Deze lijkt op een tunnel, maar is een afvoer die regenwater ‘opslokte’ en het verderop weer uitspuugde in de singel.

In de immuniteit van Sint-Marie woonden chique geestelijken. Zij waren lid van het kapittel van Sint-Marie, een gemeenschap van 30 geestelijken. Utrechtse burgers mochten er niet zomaar komen. Bovendien gold er niet de rechtsspraak van de stad, maar die van de kerk. De geestelijken waren immuun voor het stedelijk recht, vandaar de naam ‘immuniteit’. De Mariakerk is al meer dan 200 jaar geleden gesloopt. Alleen de twaalfde-eeuwse kloostergang is er nog. Verscholen achter de bestaande bebouwing zijn ook nog enkele restanten van de middeleeuwse huizen bewaard.

De gemeente Utrecht doet voortdurend archeologisch en bouwhistorisch onderzoek om de geschiedenis van de stad in kaart te brengen. De Loertoeter staat op het voetgangersgebied voor Mariaplaats 14. Lees hierover meer op de website.