UTRECHT - Het Openbaar Ministerie heeft vandaag een celstraf van elf jaar geëist tegen een 37-jarige vrouw uit Utrecht. Ze wordt er van verdacht opzettelijk de gezondheid van twee van haar kinderen in gevaar te hebben gebracht. Dit is ten laste gelegd als poging moord, het plegen van voorbereidingshandelingen voor het plegen van moord en het plegen van zware mishandeling.


Melding bij Veilig Thuis in 2017

De vrouw komt voor het eerst in beeld in 2017. Het jonge zoontje van de vrouw is al langere tijd onder behandeling in het ziekenhuis in verband met ernstige problemen met zijn groei, het opnemen van voeding en met zijn ontlasting. De jongen ondergaat meerdere medische ingrepen zoals het aanbrengen van een stoma en het aanbrengen van een lijn om voedingsstoffen in de bloedbaan in te brengen. Hierbij treden ernstige complicaties op. De artsen staan voor een raadsel wat betreft de oorzaak van de diverse gezondheidsproblemen en het achterblijven van de groei van het jongetje. Omdat niet uitgesloten wordt dat de moeder het kind zelf opzettelijk ziek maakt en houdt, wordt er een melding gemaakt bij Veilig Thuis. Kort daarop wordt echter alsnog een mogelijke aandoening bij het jongetje gediagnosticeerd. De melding wordt daarom ingetrokken en leidt daarom op dat moment ook niet tot verder onderzoek.

Start strafrechtelijk onderzoek in 2020 n.a.v. situatie dochter

In juni 2020 wordt er opnieuw een melding bij Veilig Thuis gedaan. Het dochtertje van de verdachte ligt in het ziekenhuis nadat zij te vroeg ter wereld is gekomen. Het meisje heeft onder meer ernstige problemen met haar hartslag en ademhaling. Ook groeit ze slecht en heeft ze onverklaarbare infecties. Op enig moment besluit het ziekenhuis de door moeder aangeleverde gekolfde moedermelk, waar het meisje mee gevoed wordt, te laten analyseren. In diverse flesjes die in een koelkast in het ziekenhuis en thuis in de vriezer in voorraad liggen, wordt een gevaarlijk hoge hoeveelheid loperamide, aangetroffen. Dat kan de gezondheidsproblemen van het meisje verklaren. Ook blijkt de melk verdund te zijn, waardoor het meisje veel te weinig voedingsstoffen binnen krijgt. De politie start hierop onder leiding van het Openbaar Ministerie een strafrechtelijk onderzoek.

Tijdens het uitgebreide onderzoek worden onder meer gesprekken tussen de verdachte en familieleden afgeluisterd, dagboeken in beslag genomen en medische dossiers gevorderd. Deskundigen wordt gevraagd te rapporteren over onder andere de mogelijkheid van de overdracht van door moeder geslikte loperamide via de moedermelk. Dat blijkt bij de gemeten concentraties zeer onwaarschijnlijk te zijn. Ook is het volgens deskundigen zeer onwaarschijnlijk dat moedermelk van zichzelf zo weinig voedingsstoffen bevat als dat het geval was in de aangetroffen flesjes. Alles beschouwend acht het Openbaar Ministerie het bewezen dat de verdachte de als moedermelk gepresenteerde flesjes heeft verdund en heeft vergiftigd met loperamide. Omdat dit voor een te vroeg geboren baby dodelijk had kunnen zijn, is poging moord en voorbereidingshandelingen voor het plegen van moord ten laste gelegd.

Ook strafrechtelijke onderzoek naar situatie zoon

Na de melding met betrekking tot de dochter rijzen er bij Veilig Thuis opnieuw zorgen met betrekking tot het welzijn van de zoon. Die krijgt dan nog altijd via de bloedbaan zijn voedingsstoffen toegediend en heeft een stoma. Nadat blijkt dat het ziektebeeld niet past bij de eerder gestelde diagnose van de darmaandoening CIPO, wordt door Veilig Thuis een opname in het AMC geregeld. Binnen korte tijd blijkt de jongen daar in staat om normaal te eten en kan het stoma verwijderd worden omdat hij zich normaal kan ontlasten. Omdat een dergelijk herstel bij CIPO niet mogelijk is, wordt geconcludeerd dat hij nooit CIPO heeft gehad. Dit is voor het Openbaar Ministerie aanleiding om ook in deze casus strafrechtelijk onderzoek in te stellen.

In dit onderzoek is onder meer op basis van dagboeken van de verdachte en het medisch dossier nauwkeurig gereconstrueerd welke informatie door verdachte met de behandelaars is gedeeld en hoe zich dat verhoudt tot de daadwerkelijke situatie waarin haar zoontje zich bevond. Gebleken is onder meer dat het slachtoffertje veel minder voeding kreeg dan wat verdachte aan de behandelaars vertelde. Ook poepte hij veel vaker dan wat de verdachte aan de artsen vertelde. Meerdere door de verdachte gemelde ziektebeelden zijn tijdens consulten nooit door behandelaars waargenomen. Vertrouwend op de informatie van verdachte, die zelf ook opgeleid is als arts, stonden de behandelaars voor een raadsel waarom het kindje slecht groeide en zich niet of nauwelijks ontlastte. Dit resulteerde in complexe en riskante medische ingrepen, zoals het aanleggen van stoma’s en het inbrengen van een lijn in de bloedbaan om voedingsstoffen toe te dienen. Dit leidde meerdere keren tot ernstige en pijnlijke complicaties en bovendien tot diverse blijvende littekens op het lichaam. Ook is onder meer gebleken dat de verdachte regelmatig adviezen van de behandelaars niet opvolgde. Zo voerde zij bijvoorbeeld meermaals per dag onnodige darmspoelingen bij het slachtoffertje uit. Voortkomend uit dit alles acht de officier van justitie het plegen van zware mishandeling bewezen.

De vrouw werd ook verdacht van het veroorzaken van ernstige infecties die het jongetje onder meer opliep via de lijn waarmee hij voeding in zijn bloedbaan toegediend kreeg. Uit het onderzoek is onvoldoende wettig bewijs hiervoor naar voren gekomen. Het Openbaar Ministerie heeft voor dit punt dan ook om vrijspraak gevraagd.

Uiterst gevoelige zaak

De zaak waarin het Openbaar Miniserie vandaag de strafeis in heeft uitgesproken is een complexe en uiterst gevoelige zaak. Het verwijt dat een moeder bewust haar eigen kinderen ziek maakt en houdt, druist compleet in tegen het gangbare beeld van liefdevol ouderschap en levert een zware beschuldiging tegen ouders op. Het onderzoek is mede daarom met de grootste zorgvuldigheid uitgevoerd. Op het onderzoeksdossier is binnen het Openbaar Ministerie breed en uitvoerig gereflecteerd waarbij ook externe medische expertise is ingewonnen. De officieren van justitie concluderen dat er in deze zaak sprake is van kindermishandeling door falsificatie. Dit is een vorm van kindermishandeling waarbij ouders hun kinderen bewust ziek maken of houden, voorheen ook wel aangeduid al Münchhausen-by-proxy. De slachtoffers in deze zaak hebben ernstig geleden onder het handelen van de verdachte. Het is de taak van het Openbaar Ministerie om de slachtoffertjes veilig te krijgen en te houden.

Bij het formuleren van de strafeis is rekening gehouden met alle omstandigheden, waaronder de persoonlijke omstandigheden van de verdachte. Er heeft persoonlijkheidsonderzoek plaatsgevonden en gedragsdeskundigen hebben bij verdachte geen stoornis vastgesteld. De door verdachte gestelde zwangerschapspsychose werd door de gedragsdeskundigen onwaarschijnlijk geacht. Dat maakt dat behandeling niet aan de orde is en dus alleen strafoplegging aan de orde kan zijn. Alles afwegend vindt het Openbaar Ministerie in deze ernstige zaak een strafeis van elf jaar passend.